Kök Rezorpsiyonu Türleri
İnflamatuar Rezorpsiyon
Enfeksiyon kaynaklı progressif kök erimesi
Mekanizma
Bakteriyel endotoksinler, sitokinler
Progresyon
Hızlı (haftalar-aylar)
Reversibl
Evet (erken tedavi ile)
Replacement Rezorpsiyon
Ankiloz ile birlikte seyreden kök erimesi
Mekanizma
Osteoblast aktivitesi, kemik birikimi
Progresyon
Yavaş (yıllar)
Reversibl
Hayır (irreversible)
Servikal Rezorpsiyon
CEJ bölgesinde başlayan invaziv rezorpsiyon
Mekanizma
Klastik hücre aktivasyonu
Progresyon
Orta (aylar-yıllar)
Reversibl
Kısmen (erken müdahale)
Basınç Rezorpsiyonu
Ortodontik hareket veya impaksiyon kaynaklı
Mekanizma
Mekanik basınç, PDL iskemisi
Progresyon
Yavaş (aylar)
Reversibl
Evet (basınç kaldırıldığında)
Etiyolojik Faktörler
Travma
%40- Dental travma
- Ortodontik hareket
- Aşırı kuvvet
- Replantasyon
Enfeksiyon
%30- Pulpa nekrozu
- Periapikal enfeksiyon
- Periodontal hastalık
- Endodontik enfeksiyon
İdiyopatik
%20- Bilinmeyen neden
- Genetik faktörler
- Hormonal değişiklikler
- Yaşlanma
İatrojenik
%10- Aşırı preparasyon
- Kimyasal irritasyon
- Isı uygulaması
- Yanlış teknik
Tanı Yöntemleri
Klinik Muayene
Sen: OrtaSpe: Yüksek
Perküsyon testiMobiliteVitalite testiPink spot
Periapikal Röntgen
Sen: YüksekSpe: Orta
Kök konturu kaybıPDL genişlemesiRadyolüsens alanLamina dura kaybı
3D Tomografi (CBCT)
Sen: Çok YüksekSpe: Çok Yüksek
3D görüntülemeErken lezyonlarBukkal/lingual yüzeylerHassas ölçüm
MRI
Sen: YüksekSpe: Yüksek
Yumuşak doku detayıEnflamasyonVaskülariteDiferansiyel tanı
Tedavi Yaklaşımları
Erken Evre
Konservatif
%80-90 başarı
Neden eliminasyonuKalsiyum hidroksitMTA uygulamasıTakip
Orta Evre
Restoratif
%60-80 başarı
EksizyonKavite restorasyonuKompozit/cam iyonomerPeriodontal cerrahi
İleri Evre
Cerrahi
%40-60 başarı
Kök rezeksiyonuIntentional replantasyonApikoektomiKron uzatma
Terminal Evre
Ekstraktif
%95+ başarı (implant)
Diş çekimiİmplantKöprüParsiyel protez
Kullanılan İlaçlar
Kalsiyum Hidroksit
%70-80pH artışı, klastik hücre inaktivasyonu
Uygulama
İntrakanal medikasiyon
Süre
3-6 ay
MTA (Mineral Trioxide Aggregate)
%85-95Bioaktif, osteogenic, antimikrobiyal
Uygulama
Perforation repair, apical seal
Süre
Kalıcı
Biodentine
%80-90Dentinogenesis, antimikrobiyal
Uygulama
Pulpa kapaklaması, perforation
Süre
Kalıcı
Prednizon
%60-70Anti-inflamatuar, immunosupresif
Uygulama
Sistemik tedavi
Süre
2-4 hafta
Prognostik Faktörler
| Faktör | İyi Prognoz | Kötü Prognoz | Etki |
|---|---|---|---|
| Rezorpsiyon Türü | İnflamatuar (erken) | Replacement | Kritik |
| Evre | Başlangıç | İleri | Çok Yüksek |
| Lokalizasyon | Apikal | Servikal | Yüksek |
| Yaş | Genç | Yaşlı | Orta |
| Tedavi Zamanlaması | Erken | Geç | Yüksek |
Takip Programı
1 Ay
Semptom kontrolü
Ağrı değerlendirmesi
İyileşme belirtileri
Mobilite testi
3 Ay
Röntgen kontrolü
Vitalite testi
Perküsyon testi
Progressyon değerlendirmesi
6 Ay
CBCT kontrolü
Başarı değerlendirmesi
Komplikasyon taraması
Tedavi planı revizyon
1 Yıl+
Uzun dönem takip
Stabilite kontrolü
Fonksiyonel değerlendirme
Estetik kontrol
Korunma Yöntemleri
Travma önleme (koruyucu ekipman)
Kontrollü ortodontik kuvvet
Uygun endodontik teknik
Aseptik çalışma koşulları
Aşırı preparasyondan kaçınma
Kimyasal irritanlardan kaçınma
Düzenli kontroller
Erken müdahale
Sık Sorulan Sorular
Dikkat Edilmesi Gerekenler
Diş mobilitesi artışı
Pembe renk değişimi
Perküsyon hassasiyeti
Travma sonrası semptomlar